Sarris, A.; Gkiourou, A.; Karimali, E.; Kevgas, V.; Soetens, S.; Topouzi, S., "Εφαρμογές των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών και της ∆ορυφορικής Τηλεπισκόπησης στην Αρχαιολογία: Μια Νέα Προσέγγιση στην Αρχαιολογική Έρευνα και ∆ιαχείριση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.", 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο "Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών. Δυνατότητες και Εφαρμογές. Προοπτικές και Προκλήσεις", 9 & 10 Δεκεμβρίου.
Οι εξελίξεις στον χώρο της δορυφορικής τηλεπισκόπησης και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών τα τελευταία χρόνια έχουν δώσει μία νέα διάσταση τόσο στην αρχαιολογική έρευνα όσο και στον τρόπο διαχείρισης των πολιτισμικών μνημείων. Από την μία πλευρά καινοτομικά δορυφορικά καταγραφικά συστήματα απεικόνισης υψηλής χωρικής και φασματικής διακριτικής ανάλυσης σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη χρήση Συστημάτων Παγκόσμιας Πλοήγησης και Εντοπισμού (G.P.S.) υψηλής ακρίβειας και βελτιωμένα συστήματα επεξεργασίας ψηφιακών εικόνων προσφέρουν νέες δυνατότητες για την αποτύπωση των αρχαιολογικών χώρων. Από την άλλη πλευρά, ο συνδυασμός των παραπάνω πληροφοριών με άλλες βάσεις δεδομένων αρχαιολογικών και περιβαλλοντικών ερευνών προσφέρει νέες κατευθύνσεις όσον αφορά τη χρήση του χώρου στην αρχαιότητα, αλλά και τον τρόπο διαχείρισης των αρχαιολογικών μνημείων. Μέσα από τη συνεξέταση όλων αυτών των παραγόντων, τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αρχαιολογική έρευνα με στόχο τη μοντελοποίηση των τρόπων κατοίκησης σε ιστορικές περιόδους, τον εντοπισμό νέων αρχαιολογικών θέσεων, τη μελέτη της επικοινωνίας και των ορίων επικράτειας των αρχαίων οικισμών και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Συγχρόνως, τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών μπορούν να αναχθούν σε ένα εξαιρετικά χρήσιμο μεθοδολογικό εργαλείο που μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση προβλημάτων που απορρέουν από την ανάγκη προστασίας και διαχείρισης των πολιτιστικών μνημείων υπό την πίεση των σύγχρονων αναπτυξιακών έργων. Η δημιουργία ηλεκτρονικών θεματικών αρχαιολογικών χαρτών και γεωγραφικών συστημάτων αρχαιολογικών πληροφοριών, σε συνάρτηση με τις υπάρχουσες περιβαλλοντικές συνθήκες, τις γεωμορφολογικές και κλιματικές αλλαγές και τις πιέσεις που δημιουργούνται από τον χωροταξικό σχεδιασμό, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός μοντέλου αντιμετώπισης προβλημάτων που αφορούν τη διαχείριση της πολιτισμικής κληρονομιάς. Η παρούσα παρουσίαση θα αναλύσει τις σύγχρονες προκλήσεις που εμφανίζονται σήμερα στην αρχαιολογική έρευνα και την διαχείριση των πολιτιστικών μνημείων μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα, τα οποία αναδεικνύουν τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών ως την πλέον αποτελεσματική μέθοδο που δύναται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής: την ανάγκη ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων, προστασία ιστορικών μνημείων, δημιουργία αρχαιολογικών πάρκων και διαχείριση των πολιτιστικών πόρων.
