Το έργο υλοποιήθηκε στα πλαίσια της «Δράσης Στρατηγικής Ανάπτυξης Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων» και χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Λιμενικά τοπία στο Αιγαίο (19ος-20ος αι.)
2017-2021
Επιστημονικός υπεύθυνος: Απόστολος Δελής
Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
- Η ανάπτυξη των λιμενικών συστημάτων και η βελτίωση των λιμενικών υποδομών υπήρξε θεμελιώδης στη μεγέθυνση του θαλάσσιου εμπορίου και της ναυτιλίας στην ανατολική Μεσόγειο από τα μέσα του 19ου αιώνα και εξής. Σε αυτό το σχήμα οικονομικής εξέλιξης, περιοχές του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ανάπτυξη του ελληνόκτητου στόλου που διακινούσε σημαντικό μέρος του εμπορίου της Μαύρης Θάλασσας και διαμόρφωσε τα ναυτιλιακά κέντρα της Ερμούπολης, του Πειραιά και δεξαμενές ναυτικής τεχνογνωσίας σε μικρότερους τόπους (Χίος, Άνδρος, Σαντορίνη).
- Η εξέλιξη όμως του όγκου του εμπορίου στα λιμάνια του Αιγαίου δεν συμβάδιζε με την εξέλιξη των λιμενικών υποδομών. Η βελτίωση των λιμενικών υποδομών υστερούσε χρονικά, και ζητήματα κρατικής πολιτικής, οικονομικής φύσεως και τεχνογνωσίας δεν βοηθούσαν στον συγχρονισμό με τις ανάγκες της διαρκώς αυξανόμενης ναυτιλίας.
- Επομένως, τα ερωτήματα που οι ερευνητές καλούνται να εξετάσουν είναι: α) οι φάσεις εξέλιξης των λιμενικών υποδομών και οι παράγοντες που συνετέλεσαν σε αυτή την κατεύθυνση, β) το πώς αυτό επηρεάζει και καθορίζει τη θέση του εκάστοτε λιμανιού στο διεθνές λιμενικό δίκτυο και το σύστημα θαλάσσιων μεταφορών και γ) πώς τα δύο παραπάνω διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του λιμανιού (εξαγωγικό, διαμετακομιστικό κλπ) και κατ’ επέκταση το οικονομικό και κοινωνικό τοπίο των κατοίκων σε σχέση με τα επαγγέλματα και τις δραστηριότητες (ανάπτυξη εργοστασίων, ναυπηγείων, μεσιτικών υπηρεσιών κλπ).
Ερευνητική Ομάδα
