Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

Τομέας Μεσογειακής και Παγκόσμιας Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας

Οι ερευνητικές ομάδες του Τομέα της Μεσογειακής και Παγκόσμιας Οικονομικής Ιστορίας εξετάζουν την ανάπτυξη, τη διάρθρωση και τις μεταβολές των οικονομιών και κοινωνιών της Μεσογείου καθώς και των διασυνδέσεων και της ολοκλήρωσής τους στην παγκόσμια οικονομία κατά τη νεότερη και σύγχρονη εποχή. Ερευνούν συγκριτικά την οικονομική ανάπτυξη σε διαφορετικές χώρες και διαφορετικές ιστορικές περιόδους και εστιάζουν στις οικονομικές, κοινωνικές, θεσμικές και πολιτισμικές αλλαγές που συντελέστηκαν στη μετάβαση από την προβιομηχανική στην βιομηχανική κοινωνία και οικονομία. Επίσης μελετούν τους τρόπους και τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας, τη συγκρότηση των οικισμών και των μετακινήσεων μέσα στον χώρο και τον χρόνο∙ την εργασία και την επιχειρηματικότητα σ' έναν "κόσμο σε κίνηση"∙ τόσο τις μεγάλες όσο και τις μικρές επιχειρήσεις∙ τον σχηματισμό και τη ρύθμιση των αγορών, τις δημόσιες πολιτικές σχετικά και τη συγκρότηση νεωτερικών κρατικών μηχανισμών∙ την καινοτομία και τις αδράνειες, τις τεχνολογικές και πολιτισμικές μεταφορές και τις κοινωνικές προϋποθέσεις τους. Υιοθετούν μια διεπιστημονική προσέγγιση που συνδυάζει την οικονομική και κοινωνική ιστορία με την οικονομική επιστήμη, την οικονομική γεωγραφία, την πολιτική και πολιτισμική θεωρία και ιστορία, την ιστορία των επιχειρήσεων και.την ιστορία της εργασίας.

Συνολικά, ο Τομέας επιθυμεί να προάγει ένα είδος ιστορίας που δίνει σημασία εξίσου στις δομές και στα δρώντα υποκείμενα -συμπεριλαμβανομένων συλλογικών υποκειμένων που συγκροτούνται στη βάση της τάξης, του φύλου και της εθνοτικής/εθνικής ταυτότητας.

Στο πεδίο ενδιαφερόντων του ο Τομέας διεξάγει σειρά ερευνητικών προγραμμάτων, συμποσίων, σεμιναρίων και δημοσιεύσεων, ενώ έχει συγκροτήσει ελεύθερα προσβάσιμες βάσεις δεδομένων. Επίσης προβλέπεται, σε συνεργασία με αντίστοιχα Πανεπιστημιακά Τμήματα της Ελλάδας και της Αλλοδαπής, η διαμόρφωση και συνδιοργάνωση Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών.

Προσωπικό

Λήδα Παπαστεφανάκη

Λήδα Παπαστεφανάκη

Καθηγήτρια Ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής Ιστορίας
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Σωκράτης Πετμεζάς

Σωκράτης Πετμεζάς

Καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Curriculum vitae
Ανδρέας Λυμπεράτος

Ανδρέας Λυμπεράτος

Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας των Βαλκανικών Χωρών
Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Curriculum vitae
Dilek Akyalçın Kaya

Dilek Akyalçın Kaya

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Curriculum vitae
Γιώργος Κωστελένος

Γιώργος Κωστελένος

Εξωτερικός συνεργάτης
Χρήστος Χατζηιωσήφ

Χρήστος Χατζηιωσήφ

Διακεκριμένο Μέλος ΙΤΕ, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Χρήστος Λούκος

Χρήστος Λούκος

Επίτιμο Μέλος ΙΜΣ, Ομότιμος Καθηγητής
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Curriculum vitae

Πρώην συνεργάτες

  • Αγλαΐα Κάσδαγλη
  • Juan Carmona-Zabala
  • Γιώργος Γάσιας
  • Σάκης Δημητριάδης
  • Ελένη Κακλαμάνου
  • Ελένη Κυραμαργιού
  • Τρύφωνας Λεμοντζόγλου
  • Δημήτρης Αγγελής Δημάκης
  • Νίκος Αλέξης
  • Γιάννης Γονατίδης
  • Κωνσταντίνος Λαμπράκης
  • Νίκος Λεωνιδάκης
  • Δάφνη Παπαδάκη
  • Μαρία Παππά
  • Δημήτριος Στεργιόπουλος
  • Βασίλης Γεωργάκης

Ερευνητικά Έργα

Olimed

At the Crossroads of History, Industry, and Technology: Olive Oil Production in the Eastern Mediterranean in the Late Nineteenth Century

The last twenty years have witnessed an increase in the production of olive oil The last twenty years have witnessed an increase in the production of olive oil in the Mediterranean as a consequence of the campaigns of the International Olive Oil Council. The proposed research aims at bringing forth an original contribution to this dynamic field by adopting a comparative perspective that concentrates on the history of olive oil production in several most important olive and olive oil producing regions of the Eastern Mediterranean. 

VCAT-Gr

Ανάλυση της αλυσίδας αξίας του καπνού στην Ελλάδα (1949-1981)

Ο σκοπός αυτής της ερευνητικής πρότασης είναι η ιστορική ανάλυση του Ελληνικού καπνικού τομέα την περίοδο μεταξύ του τέλους του εμφύλιου πολέμου (1949) και την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 1981.

UNPUBLISHED LAND REGISTERS

Γαιοκτησία και οικογενειακό αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα: τα ανέκδοτα «κτηματολόγια» της καποδιστριακής περιόδου (1830)

Στόχος του ερευνητικού προγράμματος «Γαιοκτησία και οικογενειακό αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα: τα ανέκδοτα «κτηματολόγια» της καποδιστριακής περιόδου (1830)» είναι η μελέτη μιας σειράς τοπικών γεωργικών στατιστικών από την περίοδο διακυβέρνησης του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια (1828-1831), άγνωστων στη βιβλιογραφία, και η αξιοποίησή τους για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την κατανομή του πλούτου και του εισοδήματος στο εσωτερικό της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας αμέσως μετά τη λήξη της Επανάστασης.

GeSuLaQ

Γεωγραφία της επιτήρησης. Λοιμοκαθαρτήρια και υγειονομεία στο ελληνικό κράτος, 1821-1923

Στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι η καταγραφή των λοιμοκαθαρτηρίων και υγειονομείων που λειτούργησαν στο Ελληνικό κράτος από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 έως το 1923, όταν οριστικοποιούνται τα σύνορά του μετά από μια δεκαετία πολέμων (1912-1922). Η έρευνα θα επικεντρωθεί τόσο στα λοιμοκαθαρτήρια, τα υγειονομεία και τους υγειονομικούς σταθμούς που ίδρυσε και λειτούργησε η κεντρική διοίκηση όσο και στα αντίστοιχα που κατασκεύασαν διάφοροι δήμοι, κυρίως νησιωτικοί, στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν αφενός τον πληθυσμό τους, αφετέρου τις οικονομικές τους λειτουργίες.

MorEc

Ηθική και οικονομία. Ζητήματα ηθικής στον δημόσιο λόγο σχετικά με την αγορά και το κέρδος, Ελλάδα τέλος 19ου αιώνα - πρώτο μισό 20ού αιώνα

Το ερευνητικό πρόγραμμα “Ηθική οικονομία. Ζητήματα ηθικής στον δημόσιο λόγο σχετικά με την αγορά και το κέρδος, Ελλάδα τέλος 19ου αιώνα - πρώτο μισό 20ού αιώνα” έχει ως στόχους αφενός να συζητήσει την έννοια της “ηθικής οικονομίας” και να προωθήσει τον διεπιστημονικό διάλογο σχετικά, αφετέρου να προσεγγίσει γενικότερα την παρουσία ηθικών αξιών και εννοιών στον δημόσιο λόγο συλλογικοτήτων και ατόμων σχετικά με τον ανταγωνισμό, το κέρδος και άλλες πλευρές της καπιταλιστικής οικονομίας.

ΜΕΤΟΠΟ (ΠΕ5)

Μετασχηματίζοντας το αγροτικό και πολιτικό τοπίο: Η εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης στη Θεσσαλία και τη Μακεδονία (α΄ μισό 20ού αιώνα)

Επιστημονικός υπεύθυνος: Σωκράτης Πετμεζάς