OttPol

Επιστημονικός υπεύθυνος: Μαρίνος Σαρηγιάννης

Συνεργαζόμενοι ερευνητές: Ekin Tuşalp Atiyas, Μαρίνα Δημητριάδου, Μιχάλης Γεωργέλλης, Λεμονιά Αργυρίου

Η πολιτική σκέψη ήταν για καιρό ένα αρκετά αγνοημένο θέμα στις οθωμανικές σπουδές. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν αρχίσει να τονίζουν τη σημασία της οθωμανικής πολιτικής σκέψης, τόσο αυτής καθεαυτή, όσο και σε σχέση με κομβικά ερωτήματα και προβλήματα της οθωμανικής ιστορίας. Το πρόγραμμα ερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτικής σκέψης και πράξης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, συνδέοντάς τις με το αυτοκρατορικό μοντέλο της πρώιμης νεωτερικότητας. Προσφέρει ένα στέρεο πλαίσιο για τη μελέτη σπουδαίων προβλημάτων σχετικά με τη φύση και την εξέλιξη του οθωμανικού κράτους, λόγου χάριν όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις του ύστερου 18ου και του 19ου αιώνα. Η υπόθεση εργασίας του είναι ότι μια απλή απαρίθμηση συγγραφέων και πραγματειών σε χρονολογική σειρά λίγα μόνο προσφέρει στην κατανόηση της εξέλιξης των οθωμανικών πολιτικών ιδεών. Αντίθετα, λοιπόν, το πρόγραμμα χρησιμοποιεί τις θεωρίες και τις πραγματείες των οθωμανών συγγραφέων προκειμένου να τις εντάξει σε ευρύτερα ιδεολογικά ρεύματα, πολλά από τα οποία συνυπήρχαν ταυτόχρονα ή ακόμα και στα ίδια κοινωνικο-πολιτικά περιβάλλοντα.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, διεξήχθη το διεθνές συμπόσιο «Αλκυονίδες Ημέρες στην Κρήτη IX: Πολιτική σκέψη και πράξη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» τον Ιανουάριο του 2015, ενώ ως προϊόν του προγράμματος ήδη εκδόθηκε μια συνθετική μονογραφία και μία ακόμα βρίσκεται υπό δημοσίευση.

Δημιουργήθηκε επίσης μια βάση δεδομένων (https://ottpol.ims.forth.gr/?q=authors), στην οποία αποδελτιώνονται μια σειρά οθωμανικών έργων, δημοσιευμένων ή αδημοσίευτων, σχετικών με την πολιτική σκέψη. Η βάση, με 65 εγγραφές μέχρι τώρα, περιλαμβάνει βιογραφικά και εκδοτικά στοιχεία, πληροφορίες για τα διαθέσιμα χειρόγραφα, εκτεταμένη περίληψη του περιεχομένου, σημειώσεις για τις πηγές κάθε έργου, βιβλιογραφία, καθώς και αποδελτίωση των θεματικών ενοτήτων που αναφέρονται ώστε να μπορεί ο ερευνητής να συγκεντρώσει όλα τα έργα που χρησιμοποιούν μια συγκεκριμένη ιδέα. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα χρονολογικής αναζήτησης.

Τέλος, εκδόθηκαν τα ακόλουθα άρθρα:

• M. Sariyannis, "Ottoman Critics of Society and State, Fifteenth to Early Eighteenth Centuries: Toward a Corpus for the Study of Ottoman Political Thought", Archivum Ottomanicum 25 (2008), 127-50.
• M. Sariyannis, "The Princely Virtues as Presented in Ottoman Political and Moral Literature", Turcica 43 (2011), 121-144.
• M. Sariyannis, "Ruler and State, State and Society in Ottoman Political Thought", Turkish Historical Review 4 (2013), 83-117.
• M. Sariyannis, "Ottoman Ideas on Monarchy Before the Tanzimat Reforms: Toward a Conceptual History of Ottoman Political Notions", Turcica 47 (2016), 33-72.
• M. Sariyannis, "Katib Celebi's Position in Early Modern Ottoman Political Thought", Turan Gökçe - Mikail Acıpınar - İrfan Kokdaş - Özer Küpeli (eds), Uluslararası Kâtib Çelebi Sempozyumu Bildirileri, İzmir 2017, 23-33.
• E. Tuşalp Atiyas, "Eloquence in Context: Şa'bânzâde Mehmed Efendi's (d. 1708-1709) Münâzara-ı Tiğ u Kalem and 'the People of the Pen' in Late Seventeenth Century Ottoman Empire", Turcica 48 (2007), 113-155.

Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από τη δράση «Αριστεία ΙΙ» του ΕΣΠΑ 2007-2013 ('OTTPOL: A History of Early Modern Ottoman Political Thought, 15th to Early 19th Centuries', διάρκεια 18 μήνες, 2014-2015).