Πρόγραμμα Αρχαιολογίας της Πόλης του Αμορίου
2013
Το Πρόγραμμα Αρχαιολογίας της Πόλης του Αμορίου είναι ένα διεπιστημονικό αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα με στόχο την κατανόηση της πολεοδομικής εξέλιξης του οικισμού του Βυζαντινού Αμορίου και γενικότερα των κοινωνικών σχέσεων στη Πρωτοβυζαντινή και Μεσοβυζαντινή πόλη μέσω της μελέτης του δομημένου αστικού χώρου.
Επιστημονικός υπεύθυνος: Νίκος Τσιβίκης (υπ. δρ. Πανεπιστημίου Κρήτης)
Η πόλη του Αμορίου στη Μικρά Ασία, πρωτεύουσα του θέματος των Ανατολικών, υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά αστικά και στρατιωτικά κέντρα του Μέσου Βυζαντινού κράτους από τον 8ο μέχρι και τον 11ο αιώνα. Η πόλη προϋπήρχε ήδη από την Ρωμαϊκή περίοδο και κατά τους πρώτους Βυζαντινούς αιώνες είχε αποκτήσει αυξημένη σημασία στην οργάνωση της επαρχίας Φρυγίας, όπου και ανήκε. Με την αναδιοργάνωση του Βυζαντινού κράτους από τον 8ο αιώνα το Αμόριο επιλέγεται να γίνει η έδρα της στρατιωτικής και πολιτικής διοίκησης για μια τεράστια νέα επαρχία την μεγαλύτερη σε όλη τη Μικρά Ασία, το θέμα των Ανατολικών. Η εξέλιξη αυτή καθιστά την πόλη του Αμόριο ιδανικό προς μελέτη παράδειγμα της μεταμόρφωσης ενός αστικού κέντρου από την Αρχαιότητα στον Μεσαίωνα. Το γεγονός ότι η θέση του Αμορίου παρέμεινε ακατοίκητη μετά την οριστική εγκατάλειψη της μεσαιωνικής πόλης τον 12ο αιώνα χωρίς την ανέγερση νεώτερων κτηρίων αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την αρχαιολογία να μελετήσει με πληρότητα ένα αστικό κέντρο.
Από το 1987 η πόλη του Αμορίου βρίσκεται κάτω από συστηματική αρχαιολογική έρευνα. Μια διεθνής ερευνητική ομάδα δραστηριοποιείται υπό τη διεύθυνση κατά σειρά των: καθ. Martin Harrison (1987-1991, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης), Δρ. Christopher Lightfoot (1991-2013, Metropolitan Museum of New York) και Αν. Καθ. Zeliha Gökalp-Demirel (2013-σήμερα, Πανεπιστήμιο Anadolu, Εσκίσεχιρ.) Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών συμμετέχει σε αυτή τη συνεργατική προσπάθεια με ένα υπο-πρόγραμμα εστιασμένο στην μεταμόρφωση του αστικού περιβάλλοντος και την εξέλιξη των χρήσεων του χώρου στο Βυζαντινό Αμόριο. Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του, το Προγράμμα Αρχαιολογίας της Πόλης του Αμορίου εφαρμόζει παραδοσιακές ανασκαφικές μεθόδους ταυτόχρονα με επιφανειακή έρευνα σε μεγάλη κλίμακα, αξιοποιήση δορυφορικών απεικονίσεων αλλά και γεωφυσικών αποτελεσμάτων, σε στενή συνεργασία με το Εργαστήριο Γεωφυσικής - Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης και Αρχαιοπεριβάλλοντος του ΙΜΣ/ΙΤΕ. Στόχος του προγράμματος είναι να συμβάλει στην δημιουργία μιας πληρέστερης προσέγγισης στις Βυζαντινές επαρχιακές πόλεις και να εξετάσει πως οι κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις αποτυπώνονται στην οργάνωση του αστικού περιβάλλοντος.
Το Προγράμμα Αρχαιολογίας της Πόλης του Αμορίου υλοποιείται χάρη στη σημαντική ενίσχυση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
http://www.amoriumexcavations.org/
http://amoriumurbarch.blogspot.gr/
http://www.biaa.ac.uk/research/item/name/amorium-excavation