Αστικός εκσυγχρονισμός και νεοελληνικό θέατρο

Η επιστημονική έρευνα γύρω από την πρόσληψη του Ρεαλισμού και του Νατουραλισμού στο ελληνικό θέατρο βρίσκεται στα πρώτα της βήματα• η ευρύτερη ευρωπαϊκή ρεαλιστική παράδοση, από τον συμβατικό Ρεαλισμό του ‘καλοφτιαγμένου έργου' και του ‘έργου με θέση' ώς τον μαχητικό Νατουραλισμό της δεκαετίας του 1870, αποτελεί εδώ και χρόνια στόχο της ιστοριογραφίας του θεάτρου μας αλλά δεν έχει γίνει ακόμα αντικείμενο μιας συστηματικής και συνθετικής μελέτης. Ο παρών τόμος μελετών αποτελεί ένα έναυσμα για τη διερεύνηση επιμέρους ζητημάτων όχι τόσο αυτονόητων και άμεσα προσπελάσιμων. 
Ο αναγνώστης του τόμου θα περιδιαβεί στο εσωτερικό του ερωτήματα που σχετίζονται με την ορολογία, την ιστορική διαμόρφωση και εξέλιξη του κινήματος στην ελληνική του διάσταση. Θα συναντήσει επίσης μια ευρεία θεματολογία λιγότερο ή περισσότερο αχαρτογράφητων πτυχών του:
- τις σκηνικές τύχες ξένων θεατρικών έργων, από το βουλεβάρτο του Αλφρέδου Καπύς και τον συμβατικό ρεαλισμό του Χέρμαν Ζούντερμαν έως τα ώριμα ρεαλιστικά δράματα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ και του Ερρίκου Ίψεν•
- δραματουργικούς πειραματισμούς Ελλήνων συγγραφέων, όπως ο Μάρκος Αυγέρης και η Γαλάτεια Καζαντζάκη, που επιχείρησαν την καλλιέργεια των ρεαλιστικών ιδανικών αλλά και τις προσπάθειες ανάσχεσης των τελευταίων από συγγραφείς όπως ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης
- εγχώριες ρεαλιστικές ή νατουραλιστικές αναζητήσεις στις σκηνικές πρακτικές και το δραματολόγιο της Κυβέλης ή στα διαθέσιμα εγχειρίδια υποκριτικής του Μεσοπολέμου.
Ο αναγνώστης του τόμου θα έρθει εν τέλει αντιμέτωπος με ερωτήματα μάλλον παρά με απαντήσεις, με μια σειρά από ερμηνευτικές προτάσεις γύρω από το πολύπλοκο αυτό θέμα.