Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

Ερευνητικά Έργα

ARCHERS

Προώθηση του Ανθρώπινου Κεφαλαίου των Νέων Ερευνητών στις τεχνολογίες αιχμής για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Επιστημονικός Υπεύθυνος Χρήστος Χατζηιωσήφ
Ερευνητική ομάδα Mεταδιδακτορικοί ερευνητές: Σπύρος Τζόκας, Χρήστος Καραμπάτσος
Φορέας Χρηματοδότησης  Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Προώθηση του Ανθρώπινου Κεφαλαίου των Νέων Ερευνητών στις Τεχνολογίες Αιχμής καθώς και στην Ιστορία και της Κοινωνικές Εφαρμογές της Επιστήμης και της Καινοτομίας στους τομείς:   
i) της Διατήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και την Αντιμετώπιση των Κοινωνικών Προκλήσεων
ii) του Περιβάλλοντος και της Καθαρής Ενέργειας

ARCHERS

Πολιτικές Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας στην Ελλάδα τον 20ο αιώνα (Σπύρος Τζόκας)

Το ερευνητικό έργο μελετά όψεις της δημόσιων πολιτικών στους τομείς της Διανοητικής Ιδιοκτησίας (Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, Εμπορικά Σήματα, Πνευματική Ιδιοκτησία, Βιομηχανικά Σχέδια, Γεωγραφικές Ενδείξεις, Εμπορικά Μυστικά), της Τεχνικής Προτυποποίησης/Τυποποίησης και των Μεθόδων Διοίκησης και Οργάνωσης, ακολουθώντας την έρευνα κοινοτήτων ειδικών (μηχανικών, επιστημόνων, νομικών, οικονομολόγων) στο ελληνικό κράτος και διεθνώς. Στόχος του έργου είναι να αναδείξει τις συνθήκες που επέτρεψαν (ή εμπόδισαν) την παραγωγή "πρωτογενούς καινοτομίας" στην ελληνική περίπτωση κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.

ARCHERS

Μεταξύ Ύπαρξης και Ανυπαρξίας: Αναζητώντας Κοιτάσματα Πετρελαίου στον Ελληνικό Μεσοπόλεμο, 1920-1940 (Χρήστος Καραμπάτσος)

Η συζήτηση περί των ελληνικών κοιτασμάτων πετρελαίου είναι παλιότερη από όσο συνήθως νομίζουμε. Ξεκίνησε τουλάχιστον από το 1920 και εξελίχθηκε τις επόμενες δεκαετίες μέχρι και τη δικτατορία του Μεταξά. Συνοδεύθηκε, ως είθισται, από ελπίδες περί «ευημερίας και δημοσιονομικής ανασυγκροτήσεως», καθώς και από φόβους -ή προσδοκίες- για εμπλοκή των «μεγάλων δυνάμεων» στα ελληνικά πράγματα. Επίσης συνοδεύτηκε από την ανάδυση σχετικών επιστημονικών και κρατικών θεσμών και συνδέθηκε με τις κρατικές προτεραιότητες σε μια ταραχώδη περίοδο της ελληνικής ιστορίας. Ως γνωστόν βέβαια, τα ορυκτά κοιτάσματα, για τα οποία τόσος λόγος έγινε κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, έμειναν τελικά στη θέση τους: υπό τον φλοιό της γης.

ARCHERS

Προώθηση του Ανθρώπινου Κεφαλαίου των Νέων Ερευνητών στις τεχνολογίες αιχμής για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Επιστημονικός Υπεύθυνος Χρήστος Χατζηιωσήφ

Ερευνητική ομάδα
Μεταδιδακτορικοί ερευνητές
Ελένη Κυραμαργιού
Υποψήφιοι Διδάκτορες
Γιώργος Γάσσιας
Θανάσης Νασιάρας
Δήμητρα Καρδακάρη

Φορέας Χρηματοδότησης  Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος 

ARCHERS

Ένα λιμάνι σε μετάβαση. Ο εκσυγχρονισμός των υποδομών του λιμανιού της Θεσσαλονίκης στις αρχές του 20ου αιώνα

Η ιστορία των λιμανιών αποτελεί ένα ραγδαίως αναπτυσσόμενο πεδίο έρευνας που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών τα τελευταία χρόνια. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα απαιτητικό και συνάμα αρκετά γόνιμο πεδίο έρευνας. Η λιμενική δραστηριότητα επηρέασε με ουσιαστικό τρόπο την κοινωνική, την οικονομική αλλά και τη χωρική εξέλιξη της Θεσσαλονίκης ανά τους αιώνες. Στις αρχές του 20ου αιώνα η πόλη είχε καταστεί σε ένα από τα σπουδαιότερα εμπορικά λιμάνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα του ελληνικού κράτους. Σκοπός της έρευνάς μας είναι να μελετήσουμε τον υλικοτεχνικό εκσυγχρονισμό του λιμανιού κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Η αναδιαμόρφωση του λιμανιού κατά στις αρχές του 20ου αιώνα μεταμόρφωσε την εικόνα και τη δομή του, οργάνωσε διαφορετικά τον χώρο του, αύξησε την αποδοτικότητά του, βελτιστοποίησε την μεταφορική του δυναμική, εμπέδωσε ένα νέο καταμερισμό της εργασίας, ενώ μεταμόρφωσε ένα μεγάλο τμήμα του φυσικού περιβάλλοντος της πόλης. Έτσι, υπό μία έννοια η μελέτη της αναβάθμισης των υποδομών του λιμανιού έχοντας ως βασικό, άλλα όχι μοναδικό, πεδίο έρευνας το Ιστορικό Αρχείο Λιμένος Θεσσαλονίκης, αποτελεί μια προσπάθεια να διαπιστώσουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ τεχνολογικής εξέλιξης, οικονομικής ανάπτυξης και φυσικού περιβάλλοντος. Τέλος, σκοπός μας είναι να συμβάλουμε στην καλύτερη γνώση της ιστορίας της πόλης της Θεσσαλονίκης.