Υπόγειο εμπόριο: Ξετυλίγοντας το θαλάσσιο λαθρεμπόριο μεταξύ της Ρωσικής και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1853-1914)
2024-2029
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Άννα (Γκάννα) Σιντορένκο
Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (Starting Grant 2024, Project ID 101166144)
Ημερομηνία Έναρξης: 1 Δεκεμβρίου 2024, Ημερομηνία Λήξης: 30 Νοεμβρίου 2029
Συνολικός Προϋπολογισμός: € 1,490,250
Θεσμός Φιλοξενίας: ΙΜΣ-ΙΤΕ
Το έργο STASH στοχεύει να διευρύνει τις γνώσεις μας για τις ενδοϊμπεριαλιστικές σχέσεις, υπερβαίνοντας τις συμβατικές γεωπολιτικές προσεγγίσεις. Η κατανόηση του θαλάσσιου λαθρεμπορίου και του τρόπου με τον οποίο οι δύο αυτές γειτονικές δυνάμεις διαχειρίστηκαν τις αμφίσημες σχέσεις τους, προσφέρει μεγαλύτερο βάθος στην κατανόηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών σχέσεων της Ανατολικής Ευρώπης, εισάγοντας νέες προσεγγίσεις στη μελέτη της σύγχρονης ιστορίας της περιοχής. Μιας περιοχής που παραμένει στο προσκήνιο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος και στην συγχρονία μας.
Το έργο επικεντρώνεται στον λιγότερο μελετημένο τομέα των παράνομων εμπορικών σχέσεων, στο πλαίσιο των εξελισσόμενων συγκρούσεων μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών, του μεταβαλλόμενου τοπίου του νόμιμου εμπορίου κατά την περίοδο της αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης και της μετάβασης από την ιστιοφόρο τεχνολογία στην τεχνολογία του ατμού. Ειδικότερα, το πρόγραμμα θα αναλύσει διεξοδικά τις διαφορετικές πτυχές της λαθρεμπορίας αγαθών και ανθρώπων στο πλαίσιο καθιερωμένων εμπορικών διαδρομών, συνδέσεων και δικτύων. Η ανάλυση θα εξετάσει τη μακροδομή (macrostructure) των λαθρεμπορικών διασυνδέσεων, εστιάζοντας στην ενδοχώρα παραγωγής και προέλευσης του παράνομου εμπορίου και την εξωχώρα, δηλαδή τον προορισμό των υλικών και ανθρώπινων φορτίων. Στόχος είναι ο εντοπισμός των κύριων κόμβων εξαγωγής και εισαγωγής, καθώς και των μέσων μεταφοράς που χρησιμοποιούνταν.
Αυτή η προσπάθεια θα βασιστεί σε ένα νέο μοντέλο μελέτης και ανάλυσης του λαθρεμπορικού δικτύου, το οποίο προσφέρει ένα δομημένο πλαίσιο και μια ολοκληρωμένη μεθοδολογική προσέγγιση για την εις βάθος διερεύνηση του ζητήματος. Η προσέγγιση αυτή είναι πολυδιάστατη, λειτουργώντας ως γέφυρα μεταξύ διαφορετικών γλωσσικών και εθνικών αφηγήσεων, καθώς και επιστημονικών προσεγγίσεων. Μελετώντας τη διαφοροποιημένη ιστορία του λαθρεμπορίου από την οπτική γωνία διαφόρων αυτοκρατοριών, το έργο φιλοδοξεί να συμβάλει ουσιαστικά στη Νεότερη Ιστορία, την Πολιτική Ιστορία, την Οικονομική Ιστορία, τη Ναυτιλιακή Ιστορία και στις σπουδές για τις αυτοκρατορίες.
Σε κοινωνικό επίπεδο, το έργο θα προσφέρει σημαντικές ιστορικές γνώσεις, οι οποίες θα προσδώσουν μια προοπτική σε σύγχρονα πολιτικά, γεωπολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου. Οι νέες ιστορικές πληροφορίες για το λαθρεμπόριο αγαθών και ανθρώπων στη Μαύρη, την Αζοφική Θάλασσα και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θα παράσχουν στο ευρύ κοινό πολύτιμα εργαλεία για την κατανόηση αυτού του φαινομένου με την πάροδο του χρόνου.